TARCZA ANTYKRYZYSOWA – CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA (CZ.1)

W ramach Tarczy Antykryzysowej ustawodawca przygotował szereg rozwiązań mających na celu pomoc przedsiębiorcom, których działalność została dotknięta negatywnymi skutkami epidemii SARS-COV-2. Niestety zarówno objętość aktów prawnych je wprowadzających, ich ciągłe zmiany, jak i mylące doniesienia prasowe, spowodowały szeroką dezinformację w tym zakresie. Poniżej przedstawiamy Państwu odpowiedzi na część pytań, które otrzymaliśmy różnymi kanałami komunikacji od przedsiębiorców zainteresowanych możliwością skorzystania z pomocy oferowanej w ramach Tarczy Antykryzysowej. Na więcej pytań postaramy się odpowiedzieć w kolejnych artykułach.

309

 

Z JAKIEJ POMOCY MOŻNA SKORZYSTAĆ?

Na podstawie Tarczy Antykryzysowej co do zasady można ubiegać się o następujące formy pomocy:

  • w przypadku samozatrudnionych: zwolnienie ze składek ZUS na trzy miesiące, świadczenie postojowe oraz częściowe dofinansowanie działalności, pożyczki z Funduszu Pracy;
  • w przypadku mikroprzedsiębiorców: zwolnienie ze składek ZUS na trzy miesiące oraz pożyczki z Funduszu Pracy;
  • w przypadku pozostałych przedsiębiorców: m.in. dofinansowanie wynagrodzeń pracowników i możliwość redukcji etatu oraz wynagrodzenia, a także częściowe zwolnienie ze składek ZUS w przypadku gdy do ubezpieczeń społecznych zgłoszono od 10 do 49 ubezpieczonych.

CO TRZEBA ZROBIĆ ABY OTRZYMAĆ POMOC?

W pierwszej kolejności należy sprawdzić czy spełnione zostały przesłanki dla przyznania pomocy. W zależności od rodzaju wsparcia potrzebne jest inne działanie. W zdecydowanej większości wystarczającym jest złożenie wniosku do odpowiedniego organu na udostępnionych przez te organy formularzach.

CZY TARCZA JEST PRZEZNACZONA TYLKO DLA OSÓB I PODMIOTÓW, KTÓRYCH SYTUACJA POGORSZYŁA SIĘ W MARCU? CO ZROBIĆ W PRZYPADKU GDY MOJA SYTUACJA POGORSZYŁA SIĘ W KWIETNIU LUB POGORSZY W MAJU?

Tarcza Antykryzysowa zapewnia pomoc dla tych, którzy ponieśli straty w związku z epidemią COVID-19. Jeśli zatem sytuacja np. danego przedsiębiorcy pogorszy się w kwietniu czy w maju, wciąż może on korzystać z przewidzianych przepisami rozwiązań. Jednocześnie uzyskanie pomocy zależne jest od spełnienia określonych wymagań.

CZY TRACĘ MOŻLIWOŚĆ SKORZYSTANIA Z POMOCY JAKO SAMOZATRUDNIONY JEŚLI ZATRUDNIAM PRACOWNIKA?

W przypadku zatrudniania pracownika (nawet jednego) przedsiębiorcę w świetle przepisów Tarczy Antykryzysowej traktuje się jako mikroprzedsiębiorcę. Niemożliwe będzie zatem skorzystanie przez niego z instrumentów przewidzianych tylko dla samozatrudnionych; zachowuje on jednak możliwość skorzystania z rozwiązań przewidzianych dla mikroprzedsiębiorców zatrudniających pracowników. Np. w przypadku zwolnienia z trzymiesięcznych składek ZUS, jeśli przedsiębiorca zatrudnia i zgłasza do ubezpieczenia inną osobę (niezależnie czy osoba ta zatrudniona jest na umowie o pracę czy np. zlecenia) jest uprawniony do skorzystania z opcji przewidzianej dla mikroprzedsiębiorców, a nie samozatrudnionych.

CZY ZUS MOŻE ODRZUCIĆ WNIOSEK O ZWOLNIENIE ZE SKŁADEK ZE WZGLĘDU NA ZALEGANIE W ICH PŁACENIU?

Z przepisów nie wynika, iż warunkiem uzyskania zwolnienia ze składek ZUS jest niezaleganie z płaceniem ww. składek. Jednocześnie podkreślić należy, że w tym momencie interpretacja przepisów przez organy, które takiego zwolnienia będą udzielać, nie jest możliwa do przewidzenia.

CZY ZWOLNIENIE Z ZUS DOTYCZY RÓWNIEŻ PRACOWNIKÓW ZATRUDNIONYCH PO 1 LUTEGO 2020 R.?

Rozwiązania dot. dofinansowania składek ZUS nie przewidują wymagań związanych ze stażem zatrudnienia pracowników, a jedynie wymaga aby byli oni zgłoszeni do ubezpieczeń:

  • przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.,
  • w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r.,
  • w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.

CZY W USTAWIE WSKAZANO PRÓG PRZYCHODU POZWALAJĄCY NA SKORZYSTANIE ZE ZWOLNIENIA Z OPŁACANIA SKŁADEK ZUS? W JAKI SPOSÓB NALEŻY USTALIĆ WYSOKOŚĆ PRZYCHODU?

Za pierwszy miesiąc zwolnienia przychód osób samozatrudnionych nie może przekraczać 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. – tj. 15 681 złotych.

Przychód w przypadku zwolnienia z ZUS należy rozumieć w kontekście podatku dochodowego, tj. przychód netto przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym.

PROWADZĘ JEDNOOSOBOWĄ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ I JEDNOCZEŚNIE JESTEM WSPÓLNIKIEM SPÓŁKI OSOBOWEJ. W JAKI SPOSÓB POWININEN OBLICZYĆ I WSKAZAĆ PRZYCHÓD W PRZYPADKU UBIEGANIA SIĘ O ZWOLNIENIE Z ZUS?

Wspólników spółek jawnych, partnerskich i komandytowych (jak również wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o. i akcyjnych) traktuje się jak przedsiębiorców w rozumieniu przepisów o tarczy antykryzysowej. W związku z tym, w przypadku osób będących jednocześnie np. wspólnikami spółki komandytowej oraz prowadzącymi działalność gospodarczą, jako przychód należy traktować sumę przychodów uzyskanych z obydwu źródeł w danym miesiącu.

CZY W RAMACH NOWELIZACJI PRZEPISÓW TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ (TZW. TARCZA 2.0.) ZNIESIONO LIMIT KWOTY PRZYCHODÓW DLA SKORZYSTANIA ZE ZWOLNIENIA Z OPŁACANIA SKŁADEK ZUS?

Nie zniesiono limitu kwoty przychodów dla skorzystania ze zwolnienia z ZUS przez samozatrudnionych. Taka informacja była podawana przez media, jednak poprawka do projektu ustawy, na podstawie której miało dojść do zniesienia tego limity nie została przyjęta przez sejm.

CZY FIRMY ZGŁASZAJĄCE DO UBEZPIECZEŃ PRACOWNIKÓW RÓWNIEŻ MUSZĄ ZMIEŚCIĆ SIĘ W USTALONYM PROGU PRZYCHODU, ABY UZYSKAĆ ZWOLNIENIE Z OPŁACANIA SKŁADEK?

Nie, możliwość skorzystania przez firmy zatrudniające pracowników nie jest uzależniona od spełnienia wymogu dot. wysokości przychodu. Ma on zastosowanie do osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.

W przypadku firm zgłaszających do ubezpieczeń od 1 do 9 pracowników, przysługuje zwolnienie w całości od składek opłacanych za marzec, kwiecień i maj 2020 roku, a w przypadku firm zgłaszających do ubezpieczeń od 10 do 49 pracowników, przysługuje zwolnienie w wysokości 50% łącznej kwoty należności z tytułu składek opłacanych za marzec, kwiecień i maj 2020 roku. Należy pamiętać, że liczbę ubezpieczonych w kontekście tego rozwiązania Tarczy Antykryzysowej oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi.

CZY PRZEDSIĘBIORCA POWINIEN OPŁACIĆ SKŁADKI ZUS JEŚLI CHCE UBIEGAĆ SIĘ O ZWOLENIENIE Z TEGO OBOWIĄZKU? CO ZROBIĆ JEŚLI SKŁADKI ZA MARZEC ZOSTAŁY JUŻ OPŁACONE?

Składek nie płaci się przed uzyskaniem decyzji – tj. z ewentualną ich zapłatą należy poczekać do uzyskania decyzji ZUS. Wniosek do ZUS należy złożyć do 30 czerwca 2020 r. Konieczne jest złożenie dokumentów rozliczeniowych za okres marzec-maj 2020 r. w przewidzianych ustawowo terminach (wg. ZUS należy ww. dokumenty złożyć do 30 czerwca 2020 r.) chyba, że zgodnie z przepisami płatnika zwolniono z ich składania.

Obecnie przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym pomimo ew. opłacenia już składek za marzec, wciąż jest możliwe zwolnienie z obowiązku opłacenia tych należności (w całości lub w części). W ustawie wskazano, że tak opłacone należności z tytułu składek podlegają zwrotowi.

KORZYSTAM Z ULGI NA START. CZY PRZYSŁUGUJE MI MOŻLIWOŚĆ SKORZYSTANIA ZE ZWOLNIENIA Z PŁACENIA SKŁADEK ORAZ ZE ŚWIADCZENIA POSTOJOWEGO?

Z jednej strony ustawodawca przy określeniu podmiotu (samozatrudnionego), mogącego skorzystać ze zwolnienia ze składek ZUS, używa określenia „…[płatnika] opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne…”. Skorzystano zatem z alternatywy zwykłej, a więc słowa „lub” co mogłoby oznaczać możliwość skorzystania ze zwolnienia również przez samozatrudnionych korzystających z ulgi na start. Jednak przepisy tarczy odnoszą się w tym miejscu do definicji pozarolniczej działalności gospodarczej z Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie uwzględnia osób korzystających z ulgi na start. Takiego zdania jest również ZUS, który wskazuje, że osoby zwolnione przez 6 miesięcy z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (czyli korzystające z tzw. ulgi na start) nie mogą ubiegać się o zwolnienie z opłacania składek ZUS.

Jednocześnie trzeba pamiętać o konsekwencji podatkowej złożenia takiego wniosku przez przedsiębiorcę – w przypadku gdy składek się nie zapłaci, to również też nie odliczy się tej kwoty od podatku. Tym samym, ewentualne zwolnienie ze składki zdrowotnej byłoby dla osób korzystających z ulgi na start iluzoryczne, ponieważ w znacznej części pieniądze te zostałyby odprowadzone w ramach zapłaty podatku dochodowego. Dlatego też podejmując decyzję w tej kwestii należy mieć na uwadze, że ewentualne oszczędności będą symboliczne, a ryzyko wynikające z uznania, że doszło do opóźnienia w zapłacie składek, a także tego konsekwencje, są niestety daleko idące. 

Nie ma przeszkód aby o świadczenie postojowe ubiegały się osoby korzystające z tzw. ulgi na start.

W JAKI SPOSÓB OBLICZANA JEST WYSOKOŚĆ PRZYSŁUGUJĄCEGO ŚWIADCZENIA POSTOJOWEGO?

Wysokość świadczenia postojowego jest stała i wynosi 2080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia za pracę). W przypadku gdy suma przychodów z umów cywilnoprawnych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskana w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe wynosi mniej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 r. świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu wykonywania tych umów cywilnoprawnych. W wypadku osób rozliczających się z PIT w formie karty podatkowej, korzystających ze zwolnienia z VAT, świadczenie przysługuje w wysokości 1300 zł (50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę).

CZY OSOBOM ROZLICZAJĄCYM SIĘ W RAMACH KARTY PODATKOWEJ PRZYSŁUGUJE ŚWIADCZENIE POSTOJOWE?

Ze świadczenia postojowego mogą skorzystać osoby rozliczające się z podatku dochodowego w formie karty podatkowej, korzystające ze zwolnienia z VAT. Do takich osób nie nie mają zastosowania niektóre wymogi dot. świadczenia.

PROWADZĘ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ, OTRZYMUJĄC JEDNOCZEŚNIE NAJNIŻSZĄ EMERYTURĘ. CZY PRZYSŁUGUJE MI ŚWIADCZENIE POSTOJOWE?

Warunkiem skorzystania ze świadczenia postojowego jest podleganie ubezpieczeniom społecznym wyłącznie z tytułu prowadzonej działalności. Emeryt prowadzący działalność gospodarczą nie podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, a tylko ubezpieczeniom zdrowotnym (o ile nie spełnia określonych warunków – wówczas zwalnia się go również z tego ubezpieczenia). Jednocześnie, pobierając świadczenie emerytalne, opłaca się składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Wskazać zatem należy, że pobieranie świadczenia emerytalnego może zostać potraktowane jako oddzielny tytuł do ubezpieczeń, zatem może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia postojowego.

CZY MOGĘ UBIEGAĆ SIĘ ZARÓWNO O WYPŁATĘ ŚWIADCZENIA POSTOJOWEGO, JAK I O POŻYCZKĘ ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU PRACY?

Tak, nie ma przeszkód dla skorzystania z obu tych form wsparcia pomocowego.

CO OZNACZA „PRZESTÓJ”?

Przestój oznacza sytuacje, w której pracownik nie świadczy pracy z przyczyn przez siebie niezawinionych, pomimo gotowości do pracy. W przypadku, gdy pracownik pracował mniej, przydatnym instrumentem jest redukcja etatu.

CO PRZYSŁUGUJE PRACOWNIKOWI W PRZYPADKU ZAMKNIĘCIA ZAKŁADU PRACY?

W wypadku zamknięcia zakładu pracy z powodu epidemii COVID-19, pracownicy nie mający możliwości, lecz gotowi do świadczenia pracy, zachowują prawo do wynagrodzenia. Ich wypłaty można jednak obniżyć ze względu na przestój w oparciu o odpowiednie podstawy prawne.

CZY DECYDUJĄC SIĘ NA ZŁOŻENIE WNIOSKU O WYPŁATĘ ŚWIADCZENIA Z FUNDUSZU GWARANTOWANYCH ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH MUSZĘ BEZWZGLĘDNIE UTRZYMAĆ ZATRUDNIENIE?

Tarcza Antykryzysowa w przepisach dot. regulacji związanych z tymi świadczeniami bezpośrednio wskazuje na odpowiednie stosowanie niektórych przepisów ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Z nich z kolei wynika, że w przypadku otrzymania świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, pracodawca nie można wypowiedzieć umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie dofinansowania oraz w okresie przypadającym bezpośrednio po nim, równym okresowi dofinansowania, nie dłużej jednak niż przez trzy miesiące. Dlatego też w naszej ocenie nie powinno być problemem wypowiedzenie umowy z przyczyn dotyczących pracownika, np. zła jakość pracy lub zwolnienie dyscyplinarne, czy też wypowiedzenie umowy przez samego pracownika lub zawarcie porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę.

JESTEM/ZATRUDNIAM OBYWATELA UKRAINY PRZEBYWAJĄCEGO W POLSCE W RAMACH RUCHU BEZWIZOWEGO – CO JEŚLI DOZWOLONY 90 DNIOWY POBYT KOŃCZY SIĘ W TRAKCIE OKRESU EPIDEMII/ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO?

Jeśli okres legalnego pobytu obywatela Ukrainy, przebywającego w Polsce w ramach ruchu bezwizowego kończy się w okresie wprowadzonego stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego, wprowadzonych w związku z przeciwdziałaniem koronawirusowi, osoba taka może pozostać w Polsce, pod warunkiem złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy w terminie do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania ostatnio obowiązującego z ww. stanów.

Zastrzegamy, że powyższe odpowiedzi nie stanowią porady prawnej, a dla prawidłowego ustalenia czy dany przedsiębiorca może, a jeśli tak to w jakim zakresie i w jaki sposób, skorzystać z rozwiązań Tarczy Antykryzysowej, wymagane jest w każdym przypadku dokonanie szczegółowej analizy jego sytuacji prawnej.

Na więcej pytań postaramy się odpowiedzieć w kolejnych artykułach z cyklu TARCZA ANTYKRYZYSOWA – CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA.

Jednocześnie zapraszamy do pobrania drugiej części naszego praktycznego przewodnika po rozwiązaniach wprowadzonych w ramach pakietu ustaw nazywanego „Tarczą Antykryzysową 2.0”, dostępnego tutaj.

Odwiedź stronę naszej Kancelarii: www.dgp.legal

Logo Doniec Górecki & Partnerzy

O każdym nowym tekście informujemy na naszym fanpage’u na facebook’u oraz profilu na Linkedin.